Balans bieli
WB (White Balance) czyli Balans Bieli
Gdy robimy zdjęcia cyfrowe, jednym z podstawowych parametrów jakie musimy ustawić (albo aparat robi to za nas), jest balans bieli.
Balans bieli to zapisana w programie informacja o tym, przy jakim świetle zostało zrobione zdjęcie – jaką to światło miało temperaturę barwową.
Gdy ta informacja jest prawidłowa, mamy na zdjęciu poprawnie odwzorowane kolory, uzyskujemy kolory naturalne.
Jeśli Balans Bieli (w skrócie WB – White Balance) ustawiliśmy nieprawidłowo, mamy zdjęcia z zafarbem, dominantą kolorystyczną – na przykład robione w pomieszczeniu zdjęcie będzie niebieskie.
Temperatura barwowa mierzona jest w Kelwinach i oznaczana symbolem K.
Światło zbliżone 5500K to światło neutralne, białe.
Im mniej Kelvinów, tym bardziej żółte światło.
Im więcej Kelwinów, tym bardziej niebieskie światło.
Prawidłowy Balans Bieli niezbędny przy zapisie zdjęć w formacie JPEG
Jeśli nasz aparat zapisuje zdjęcia w formacie JPEG, to wybranie prawidłowego trybu zdecyduje o jakości zdjęcia. Błędny wybór nie będzie mógł być naprawiony później w edycji, ponieważ JPEG jest to format stratny – plik jest poddawany kompresji. Utraconych informacji o kolorach już nie można odzyskać.
Jeśli robimy zdjęcie w formacie JPEG (są aparaty w których jest to jedyna możliwość) – to informacje o kolorach będą przetworzone przez aparat i zapisane na karcie zgodnie z ustawieniami wybranego programu.
W trybie w pełni automatycznym aparat zrobi za nas wszystko. Automatyczny balans bieli oznaczony jest symbolem AWB – Automatic White Balance. W tym trybie procesor aparatu zmierzy najjaśniejsze miejsca w kadrze, i ustali jak powinien wyglądać kolor biały.
Gdy pracujemy w trybie umożliwiającym ręczny wybór ustawień Balansu Bieli, mamy do wyboru kilka opcji (wartości Kelvinów mogą się różnić w zależności od producenta urządzenia):
- 3200K – światło żarowe (tradycyjnych żarówek)
- 4000K – białe światło jarzeniowe
- 5200K – światło dzienne, słoneczny dzień
- 5400K – lampa błyskowa
- 6000K – światło dzienne, pochmurny dzień
- 7000K – miejsce ocienione, cień.
Balans bieli w plikach RAW
Nie mamy tego ograniczenia, gdy zapisujemy zdjęcia w formacie RAW. Balans bieli wybierzemy przy wywoływaniu zdjęcia w programie.
Plik RAW, który zapisze nam aparat będzie zawierać 100% informacji o kolorach i ilości światła. Wszystkie składowe RGB. Nie będzie skompresowany tak jak JPEG.
O tym jaki balans bieli wybierzemy zdecydujemy sami na późniejszym etapie pracy, przy wywoływaniu zdjęcia, na przykład w Lightroomie. Możliwości zmiany temperatury barwowej zdjęcia w formacie RAW są nieograniczone, ponieważ mamy zapisane wszystkie informacje, bez żadnej straty spowodowanej kompresją.
Jak można zmodyfikować balans bieli w programie:
- pipeta – wybierasz miejsce na zdjęciu, które ma być odwzorowanie jako białe,
- tryby półautomatyczne – podobnie jak w aparacie, wybór z kilku predefiniowanych ustawień,
- wybór temperatury barwowej – suwakiem na skali lub wpisując wartość liczbową.
Praca z szarą kartą
Profesjonalnym rozwiązaniem, pomocnym zwłaszcza przy zdjęciach w studiu, kiedy jest kilka źródeł światła, o różnej temperaturze – jest szara karta.
Szara karta służy do „kalibracji” zdjęcia. Sama nie korzystałam, jednak kiedy poznam zasady działa, napiszę więcej na ten temat.
Uwaga na miniaturki
Pamiętajmy jednak, że nawet fotografując w formacie RAW, na podglądzie wyświetlacza aparatu i komputera często zobaczymy plik przetworzony, poddany wstępnej „obróbce” przez program graficzny.
Podgląd miniaturki pliku RAW to w wielu programach JPEG.
Wpływ zmiany temperatury barwowej na wygląd oraz odbiór zdjęcia
Dla zobrazowania możliwości jakie daje nam edycja plików RAW, kilka wariantów jednego ujęcia zachodzącego słońca:
Patrik Heliosz
Patrik Heliosz tłumaczy techniczne aspekty fotografii.
Z pasją opowiada o kolorach, systemie RGB, krzywej tonalnej, oraz o wielu innych zagadnieniach.
HSL
Tajemnice Ciemni Cyfrowej – Michał Mrozek opowiada o kolorach, a dokładnie o HSL.